Spelen op gevoel (deel 3)

Kun je spelletjes spelen op gevoel en zonder zicht? Het antwoord is een dikke JA. Krista past spellen aan voor blinden. Zij gaat hierbij uit van aanpassing voor blinden die braille-vaardig zijn. Maar een aantal getipte spellen zijn braille-loos, of er kan omheen gewerkt worden. 

Dit is deel 3 van een serie artikelen over toegankelijkheid. In deel 2 lees je de tips van Paul, hij is fan van bordspellen én blind. In het eerste deel kun je de video bekijken van Bastiaan van de spellenreview site Nox' Spellenzolder over bordspellen aanpassen voor blinden en slechtzienden. 

1. Weerwolven van Wakkerdam
Weerwolven van Wakkerdam is een enorm populair deductiekaartspel voor grotere groepen. Wie zijn de Weerwolven, weet je ze allemaal te ontdekken, of gaan die gemene weerwolven er toch met de winst vandoor. Er zitten enkel rollen in dit spel, dus pure tekst aanpassing. Speltechnisch is slechtziend/blind niet een enorm Ding, tenzij je het 'Onschuldig Meisje' bent. Aan de andere kant heb je het beste argument dat je onschuldige burger bent. Een duidelijke, meedenkende spelleider kan ook handig zijn.
 
2. Rollecate en Saboteur
Deze spellen zijn heel verschillende, maar hebben dezelfde soort aanpassing. De weg is makkelijk voelbaar te maken met wat zelfklevend plastic. De cijfers in Rollecate kunnen met braille aangepast worden, of door hoekjes in de kaarten te snijden. Goudklompjes in Saboteur kunnen uitsparingen in de weg zijn, of een 2e laag plastic erover, in de vorm van het goudklompje. Rollecate heeft mijn voorkeur, speelt minder op het geheugen.

3. Gravity Superstar
Gravity Superstar is een leuk, eenvoudig en snel setverzamelspel in de ruimte. Ga als astronaut op zoek naar sterren en manipuleer de zwaartekracht. Plan goed en maak slim gebruik van je kaarten om medespelers dwars te zitten en de beste setjes te verzamelen. Het raster van de borden is makkelijk voelbaar te maken met bijvoorbeeld 3d lijm. Doe het dun, en dik waar een platform is. Sterretjes kunnen per soort een markering krijgen, of vervangen worden door andere voorwerpen. Kaarten kunnen aangepast met braille, maar ook met symbolen van bv plastic geknipt.

4. Carcassonne
Carcasonne is een geweldige klassieker in het tegel-leg-spel genre, bouw de omgeving rond het Middeleeuwse Carcassonne op, zet je meeples slim in om punten te verdienen in steden, wegen of in het weiland. Markeer de steden en de wegen. Alles wat geen stad of weg is, en dus geen aanpassing heeft, is weide. Het is even een precies klusje, maar een van de makkelijkste spellen om aan te passen. En het is een titel die ik nog steeds het leukst vind om te spelen.

5. Patchwork
Patchwork is een listig tweespelerspel waarin je met tetrisachtige stukken je bord gaat vullen. Door een spelersbord met 3d lijm van het raster te voorzien, heeft het ook een anti-slip laagje. Hierdoor kunnen de tegels minder schuiven, en hoeven die alleen nog van een knoopmarkering voorzien te worden. En de cijfers kunnen in braille worden gedaan.

6. Las Vegas
Een snel, interactief dobbel- en gokspel voor grotere groepen. Qua aanpassing draait het om puur cijfers op de kaarten zetten en dobbelstenen vervangen.

7. Port Royal
Port Royal is een leuk kaartspel met piratenthema waar stiekem toch nog best veel inzit. Geen aanpassing nodig, wel een erg goed geheugen.

8. Dixit
Dixit is een prachtig vormgegeven associatiespel met heel mooi getekende kaarten. Leer je medespelers kennen en wissel met elkaar uit wat een bepaalde kaart bij jou en je medespelers opriep en waarom. Qua aanpassing moeten medespelers Heel Veel Vertellen. En het is handig om een paar huisregels op te stellen als je met een volledig blinde persoon speelt. Bijvoorbeeld: mag de speler wel of niet op een eigen kaart stemmen, en krijgt de speler daarvoor punten? Maar dan is het wel enorm leuk om te doen en zijn er gelukkig talloze uitbreidingen van Dixit.